Cây cảnh (Cây kiểng) là gì? Cây cảnh (hoặc cây kiểng) là một số loại thực vật được chăm sóc, gieo trồng và tạo dáng công phu, thường dùng làm vật trang trí hay một chi tiết trong thuật phong thủy.
Cây cảnh được bài trí có khi nhằm thể hiện một ý tưởng của người trồng qua cách xếp đặt mà vẫn giữ được vẻ tự nhiên của lá. Thân cây được uốn theo một hình dáng nào đó, còn gọi là thế, kết hợp với chậu, đất hay nước là môi trường dinh dưỡng cho thực vật ấy.
Bạn đang xem: Cây cảnh nghệ thuật việt nam đương đại
Bên cạnh mục tiêu làm cảnh (vì lẽ này cây cảnh đã được tuyên lên thành nghệ thuật như ở Nhật Bản có bon-sai) cây cảnh còn là một loại hàng hóa được kinh doanh không theo một khung giá cố định nào mà phần nhiều tùy hứng của người bán và người mua hoặc tùy tâm của người bán.
Xem thêm: Cây cảnh
Cây bonsai là gì? Cây Bonsai là các loại cây trồng trong chậu, hoặc khay. Cây được cắt tỉa, tạo dáng theo một phương pháp đặt biệt, mang đầy đủ các yếu tố thẩm mỹ và ẩn chứa sau đó là tính triết lý của cây cảnh nghệ thuật.
Cây Bonsai thường được biết đến là một nghệ thuật cây cảnh đến từ Nhật Bản. Nghĩa Hán – Việt của nó là “bồn tài”. Tức là “cây trồng được trong chậu” có dáng cổ thụ. Hay có thể phân tách từ để hiểu như sau: + Bon: cái khay, cái chậu. + Sai: cây, trồng cây.
Với những thế uốn lượn đẹp mắt, cầu kỳ và có tuổi thọ cao… nhiều chậu cây cảnh có giá lên tới hàng tỷ đồng.
Xem thêm: Cây cảnh
1. “Siêu cây Việt Nam” giá 23 tỷ Cây sanh cổ có tuổi đời gần 100 năm, dáng thế độc đáo được định giá lên tới cả triệu đô la Mỹ. Tại triển lãm đá quý, hoa lan và bon sai toàn quốc TP Sầm Sơn (Thanh Hóa), tác phẩm sanh có tên “Huyền phượng vũ” có giá trị nhất cả về nghệ thuật cũng như giá tiền.
Xem thêm: Cây cảnh
Ông Nguyễn Văn Nhân, Chủ tịch Hội sinh vật cảnh TP Sầm Sơn, đại diện Ban tổ chức triển lãm, cho biết: “Cây sanh này có giá trị nhất ở triển lãm, được định giá khoảng 1 triệu đô la Mỹ”
Xem thêm: Cây cảnh
“Cây này giống như thập toàn, mộc thạch giao duyên. Đây là tác phẩm siêu kinh điển, để làm được tác phẩm này, tác giả phải mất hàng chục năm. Còn cây sanh này có tuổi thọ gần 100 năm”, ông Nhân nói.
Xem thêm: Cây cảnh
Chủ nhân của tác phẩm là ông Đặng Xuân Cường. Nghệ nhân Đặng Xuân Cường hay còn gọi là Cường họa sỹ, được ví là “ông vua cây cảnh Việt” nhờ hàng loạt tác phẩm tạo tác giá trị.
Xem thêm: Cây cảnh
Ông chính là chủ nhân của những “siêu” cây cảnh đắt đỏ bậc nhất và được ví là “kiệt tác hiếm có, khó tìm” như: Mâm xôi con gà, Dấu ấn thời gian, Sanh cổ Huyền Phượng Vũ…
Xem thêm: Cây cảnh
Chủ nhân của tác phẩm cho biết, cây có nguồn gốc ở Ninh Bình nổi bật bởi vẻ đẹp u bướu, cổ kính nhưng nhìn lại rất mịn màng. Cây được làm theo dáng “Huyền phượng vũ”, với bông tán xòe rộng, mềm mại như đám mây trên núi.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
2. Cặp ‘Tiên đồng ngọc nữ’ giá tiền tỷ của ông ‘vua’ mai vàng Yên Tử
Hai cây mai mọc tự nhiên với dáng thế đặc biệt, có tuổi đời hàng trăm năm, giá bán có thể lên tới hàng tỷ đồng. Cặp đôi mai vàng cổ thụ của anh Phan Hoàng (Đông Triều, Quảng Ninh) được giới chơi cây đánh giá là đẹp nhất trong 10 cây mai vàng Yên Tử ở đất Đông Triều.
Xem thêm: Cây cảnh
Theo anh Hoàng, đây là hai cây mai vàng Yên Tử rất già cỗi, tuổi đời lên đến vài trăm năm, những cây già cỗi khi tưới nước vào cây, da (vỏ) cây sẽ nổi lên màu đồng rất đẹp.
Xem thêm: Cây cảnh
Do đã sống nhiều năm trên núi đá nên cả 2 cây có hình dáng rất đặt biệt, thân xù xì, nổi u cục nhưng lại uốn lượn rất đẹp nên anh Hoàng mới đặt tên là “Tiên đồng ngọc nữ”.
Xem thêm: Cây cảnh
Anh Hoàng cho biết, mình chỉ sở hữu cây “Tiên đồng”, còn cây kia là của một người bạn. Dù chưa có duyên sở hữu cây “Ngọc nữ” nhưng anh đặt hai cây gần nhau thành một cặp vì chúng có dáng tương đồng.
Xem thêm: Cây cảnh
Hai cây mai được khai thác cách nhau khoảng 2 tháng từ trên núi. Việc khai thác cây cổ thụ trên núi cao vô cùng khó khăn.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
3. Cây cảnh ‘Cột cờ Hà Nội’ giá 2 tỷ, chủ nhân vẫn nhất quyết không bán
Cây sanh cổ thân vững chãi, một tay cành có hình dáng giống lá cờ Tổ quốc nên được gọi là cây sanh “Cột cờ Hà Nội”.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây sung 72 thế cây cảnh
Anh Trần Viết Chiến (Thanh Trì, Hà Nội) là chủ nhân của tác phẩm sanh có tên “Cột cờ Hà Nội”. Cây sanh có tuổi đời khoảng 70 năm, cao 2,5m, đường kính gốc 2,2m, chiều dài bông tán hơn 2m.
Xem thêm: Cây cảnh
Theo chủ nhân của tác phẩm, lúc mới mua cách đây 11 năm, cây đã có dáng trực nhưng tay cành hơi dài. Sau 11 năm kiên trì tạo tác, cắt giật, hiện cây đã gần như hoàn thiện. “Một tay cành giống hình lá cờ Tổ quốc đang bay phấp phới trong gió nên tôi và anh em chơi cây đặt tên là “ Cột cờ Hà Nội””, anh Chiến giải thích.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
4. Bằng lăng hình nấm ‘khổng lồ’ giá hàng tỷ của đại gia Phú Thọ Gốc cây xù xì, tán cây hình nấm rất đặc biệt, nhiều đại gia có tiền đến trả giá nhưng chủ nhân không bán. Tác phẩm được cho là có nguồn gốc từ cung đình Huế xưa, tuổi đời gần 300 năm.
Xem thêm: Cây cảnh
Trong khu vườn “thượng uyển” độc nhất vô nhị ở Việt Nam, cây bằng lăng cổ thụ của anh Phan Văn Toàn (TP. Việt Trì, Phú Phọ) đang trong thời kỳ ra lá đẹp nhất, lá xanh mướt, bông tán tạo thành hình nấm rất đẹp. Cây bằng lăng này có chiều cao 1,3m, hoành thân 50cm, với độ rộng của tán lên đến gần 2m.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
Năm 2015, cây bằng lăng được công nhận là cây di sản Việt Nam. Đây là một trong những cây tiêu biểu trong vườn cây di sản duy nhất ở Việt Nam. Vào cuối năm 2014, vườn cây của anh Toàn được Hiệp hội các nước ASEAN công nhận là vườn cây xuất sắc nhất Đông Nam Á. Chủ nhân của tác phẩm cho biết cây bằng lăng mua cách đây hơn 20 năm. Những cây đẹp, nghệ thuật lại có giá trị lịch sử thường rất khó khăn trong việc tìm và mua. Người phải có tiền và có tâm mới sở hữu được.
Xem thêm: Cây cảnh
“Đã có rất nhiều đại gia có tiền đến hỏi mua lại nhưng tôi không bán bởi những cây vua, chúa ngày xưa chơi rất khó tìm và mua. Hai vợ chồng tôi phải vất vả nhiều tháng mới thuyết phục được người chủ ở Bình Định bán lại cho”, anh Toàn nói. Những người yêu cây cảnh đánh giá đây là một cây cảnh cổ, rất hiếm, hội đủ 3 tiêu chuẩn chung là cổ – kỳ – mỹ. Phần gốc chỉ cao 50cm, phần ngọn là các cành mọc xung quanh tỏa đều bốn phía, tạo nên hình vòng cung nhìn như cây nấm “siêu to”.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
5. Bình Định: ‘Cụ’ duối cổ hơn 130 tuổi đã có người trả giá 3,5 tỷ Chủ nhân cây duối cổ là ông Huỳnh Thanh Tuyên (huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định). Hiện cây duối thuộc loại hiếm này đang được trưng bày tại Triển lãm sinh vật cảnh tỉnh Quảng Ngãi mở rộng năm 2019.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
Nhiều ngày qua, người đam mê cây cảnh khắp nơi đã đến để chiêm ngưỡng “cụ” duối. Theo những người có kinh nghiệm, cây duối 130 năm tuổi này hội đủ các yếu tố cổ, kỳ, mỹ nên có mức giá vài tỷ đồng là chuyện thường.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
“Cây duối này đã hàng trăm năm tuổi, gốc có hình thù độc, lạ. Tán rất đẹp. Bất cứ người đam mê cây cảnh nào cũng sẽ bị “cụ” duối này chinh phục”, ông Nguyễn Huy Tường (TP. Quảng Ngãi) cho biết.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
“Năm 2018, tại triển lãm sinh vật cảnh tỉnh Phú Thọ, có người đã trả giá 3,5 tỷ đồng nhưng tôi không đồng ý bán. Hiện tôi đang tìm người ra mức giá cao hơn. Tuy nhiên, ngoài việc giá cả thì phải có “duyên” mới sở hữu được cây duối này”, ông Tuyên chia sẻ.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
6. Sanh cổ có rễ như củ nhân sâm, khách trả 100 cây vàng chủ nhân vẫn lắc đầu Cây sanh cổ “Ngũ phúc lâm môn” có tuổi đời khoảng 500 năm, toàn thân màu đồng và được chủ nhân coi như “báu vật” ở một nhà vườn Hà Nội. Tác phẩm sanh cổ, quý hiếm có tên “Ngũ phúc lâm môn” của ông Phạm Lân (Thanh Trì, Hà Nội) được coi là cây sanh hiếm có khó tìm bởi cây hội tụ đủ 4 yếu tố cổ – kỳ – mỹ – văn.
Xem thêm: Cây cảnh
Chủ nhân của tác phẩm cho biết, đây là cây bonsai đại có tuổi đời khoảng 500 năm, chiều cao 2,45m, dài 1,7m, ngang 1,5m. Thân (vách) hoàn toàn tự nhiên thành một khối, đặc biệt bộ rễ lan tỏa xung quanh rất vững chãi.
Xem thêm: Cây cảnh
Có thể bạn quan tâm: Cây cảnh để bàn hà nội
Cây sanh như một bức tranh cổ vì cây nguyên bản, từ rễ đến thân một màu đồng. “Nếu không phải cây nguyên bản thì thân cây có chỗ đỏ, chỗ xanh (cây ghép)”, ông Lân giải thích.
Xem thêm: Cây cảnh
Ông Lân mua cây sanh ở miền Nam sau thời kỳ sốt giá (2010) nên ông sở hữu tác phẩm này với giá khá rẻ. Hiện tại, sau gần 10 năm chăm sóc, tạo tác, cây sanh trở thành tác phẩm có giá trị nghệ thuật rất cao và có giá khá đắt.
Xem thêm: Cây cảnh
“Điều đặc biệt ở tác phẩm này là tay cành được tôi và một người bạn làm theo lối cổ của người Tràng An, tức là cứ 25cm lại đảo cung, cắt giật một lần, từ trong ra ngoài 5 lần cắt giật”, ông Lân cho biết. Bông tán được làm theo lối tản vân, không tán nào trùng nào nào đó là cái đẹp của cây. Nhìn xa, trông tổng thể của cây thì tán cây vẫn che được nắng, mưa.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
7. Siêu cây “mâm xôi con gà” giá… 6 triệu đô!
Siêu cây “mâm xôi con gà” là cây sanh cổ thụ có tuổi đời hơn 150 tuổi. Năm 2010, trong dịp Đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội, cây được giới chuyên môn xếp vào “tứ kỳ mộc” của đất ngàn năm văn vật. Chủ nhân của siêu cây này là ông Nguyễn Nam Thành (Việt Trì, Phú Thọ).
Năm 2008, ấn tượng với dáng vẻ độc đáo, “xuất thần” của siêu cây “mâm xôi con gà”, ông Nguyễn Nam Thành quyết định bỏ tiền để mua đứt. Thời điểm đó, theo nhiều tay chơi cây cảnh, cây “mâm xôi con gà” có giá vào khoảng 6 tỷ đồng, tương đương một chiếc Rolls Royce.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
Siêu cây “Mâm xôi con gà” nổi tiếng trong một triển lãm sinh vật cảnh vào năm 2010. Thời điểm đó, ông Nam Thành cho hay đã chi khoảng 600 triệu đồng để in 10 vạn ảnh về siêu cây này cho người yêu cây cảnh thưởng lãm.
Theo nhiều người chơi cây cảnh, sở dĩ cây “Mâm xôi con gà” tạo được sức hút là bởi nó hội tụ đủ 4 yếu tố “cổ – kỳ – mỹ – văn” và giống như một bức tranh thiên nhiên hoàn thiện với “Tay ngón long quần thụ – Bông tán tản vân – Thân vách dáng làng – Thạch thụ tương sinh”.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
Tháng 4/2012, siêu cây triệu đô của đại gia đất Việt Trì đã được lên trang bìa của tạp chí về nghệ thuật chơi cây cảnh BCI của Mỹ. Trong một triển lãm sinh vật cảnh, Mâm xôi con gà được định giá 6 triệu USD, tương đương với 120 tỷ đồng.
Xem thêm: Cây cảnh
8. Cặp bonsai mọc trên gốc cây củi mục ‘trăm tuổi’ giá bạc tỷ ở Hà Nội Hai tác phẩm cây cảnh có tên là “Kỳ sơn mộc thạch” và “Tứ linh” được tạo dáng trên thân và gốc cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi, thu hút sự chú ý của khách tham quan tại triển lãm Sinh vật cảnh Thủ đô đang diễn ra tại SVĐ Mỹ Đình (Hà Nội).
Xem thêm: Cây cảnh
Là người yêu thích và đam mê cây cảnh, anh Lê Tiến Thịnh (SN 1985), chủ nhà vườn Thịnh Lê đến từ Nha Trang đã nảy ra ý tưởng tạo tác, trồng cây cảnh trên thân và gốc cây Sao cổ thụ có tuổi đời hàng trăm năm. Mới đây, bộ tác phẩm đã được anh Thịnh đưa ra trưng bày tại triển lãm Sinh vật cảnh Thủ đô diễn ra tại Sân vận động Mỹ Đình (Hà Nội).
Xem thêm: Cây cảnh
Theo anh Thịnh, phần thân và gốc cây Sao đều trải qua quá trình hàng chục năm bào mòn dưới dòng sông nên có hình dáng mềm mại, thân lũa tự nhiên đẹp hiếm có. “Đây đều là cây Sao cổ thụ, đường kính và kích thước rất lớn, nằm ở dưới dòng sông một thời gian dài mới được phát hiện, khai thác. Để sở hữu tôi phải bỏ rất nhiều công sức và tiền bạc”, anh Thịnh nói.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
Tác phẩm “Kỳ sơn mộc thạch” là một rừng tùng bonsai được anh Thịnh trồng trên phần thân cây Sao cổ thụ. Để cây sinh trưởng và phát triển tốt, bên trong thân cây anh Thịnh lót một lớp đất ẩm, phía bên trên trải thảm cỏ trang trí.
Xem thêm: Cây cảnh
Theo anh Thịnh, điểm độc đáo của tác phẩm là phần thân gỗ lũa với hình dáng, đường nét tự nhiên tạo ra những đường cong mềm mại, đẹp tự nhiên. “Cây tùng biểu tượng cho người quân tử, sức sống mãnh liệt tôn thêm vẻ đẹp, sự hài hòa cho phần thân cây Sao”, anh Tùng nói. Được biết, tác phẩm nặng gần 2,6 tấn và có giá vào khoảng 700 triệu.
Xem thêm: Cây cảnh
Xem thêm: Cây cảnh
Hầu hết những tác phẩm cây cảnh nghệ thuật này đều có kích cỡ và trọng tải lớn có thể lớn tới vài tấn, chính vì điều đó mà quá trình vận chuyển các tác phẩm này gặp rất nhiều khó khăn, gây hư hỏng làm mất đi giá trị ban đầu của chúng đồng thời có thể gây nguy hiểm cho người, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Sử dụng các thiết bị nâng hạ công nghiệp chính là giải pháp được nhiều nhà chủ, gia chủ của các tác phẩm nghệ thuật cây cảnh tại Việt Nam lựa chọn như một số sản phẩm tiêu biểu xe nâng tay, xe nâng mặt bàn,…
Xem thêm: Cây cảnh
Nguồn: Tổng hợp Xem thêm tin: Các loài hoa độc lạ được yêu chuộng tại Việt Nam
Xem thêm: Cây cảnh
Bài viết liên quan: